Soms vraag ik me af: waarom zou ik weer verzinnen wat ik moet schrijven als ik dat al eerder gedaan heb? Daarom hieronder enkele gedeelten uit mijn boek ‘De consument is financieel bewusteloos . . .nou en?’

“Door alle digitalisering zijn we steeds verder af geraakt van het OVERZICHT over onze geldzaken. Het toont zich in een grote diversiteit van vormen. Soms nog in de vorm van munten en biljetten. Maar meestal in de vorm van cijfers en getallen. En dan ook nog op verschillende manieren. Iedere bank en vermogensbeheerder geeft in een andere lay-out mij aan of ik nog geld heb. Of eigenlijk niet. En als ik het niet heb of ik dan toch nog wel geld kan uitgeven. Of niet.

Maar als ik het bij de één niet heb dan kan het bij een andere nog wel zo zijn. Of ook niet meer.

Banken hebben hun best gedaan ons zo min mogelijk te laten beseffen waar ons geld naar toe gaat. Als vroeger iemand cash geld kwam halen voor de huur dan zag je als consument dat geld vanuit jouw hand verdwijnen in die van de ander.”

Dus: (een beetje?) bijhouden is verstandig.

“Voor veel mensen werkt papier nog goed. Maar het kan slimmer. In deze digitalitijd zijn we gewend geraakt aan schermpjes voor onze neus.

Wat zou het mooi zijn als we op zo’n schermpje kunnen kijken en dat we direct voor ogen krijgen: “Met jouw geldzaken is het puik geregeld”. Of “nou, het is maar zo-zo” of “Als je zo doorgaat ont-staat er ellende!”.

Het lijkt me dat niemand kan zeggen dat dit science fiction is.

Om dit te regelen is het nodig dat het systeem achter dat schermpje over gegevens beschikt van geld van de consument dat her en der verspreid staat. Bij die bank dit, bij een andere dat, en weer een andere zus. En bij verzekeraar die-en-die heb je dit-en-dat en bij een andere weer wat anders. Het systeem moet die gegevens op kunnen roepen zodra je dat als consument WILT.”

Een software-bedrijf dat zo’n applicatie ontwikkelt wil of moet met de banken en verzekeraars afspraken maken over de ‘overvoer’ van gegevens. Omdat ik er bij betrokken ben geweest vanuit het Nibud weet ik dat AFAS Personal dit bij de diverse banken in Nederland geprobeerd heeft bij de (door-)ontwikkeling van hun huishoudeboekje. Daarbij werd benadrukt dat het niet verder hoefde te gaan dan ‘read-only’. Er zouden geen transacties hoeven te worden uitgevoerd. Dát gegeven zou het voor eventuele hackers ook zeer oninteressant maken om eventueel in te breken. Het kwam bij ING zelfs bijna tot een hoopgevende toezegging. Maar toch werd er weer een blokkade opgeworpen.

De meest heldere blokkade legde Hans Hagenaars van ING neer. In een presentatie over wat we beoogden met dit soort systemen (de consument op een gemakkelijke manier overzicht en daarmee inzicht bieden in zijn geldzaken) heeft hij mij bijna letterlijk gezegd: “Rob, wij zijn een commercieel bedrijf en zoeken handel. Dus aan dit soort dingen zullen wij niet mee werken. Als mensen dat willen bijhouden dan doen ze dat maar bij ons.” Op de vraag hoe dan de gegevens er in moesten komen van geldzaken die niet via ING liepen werd gezegd: “Dat kloppen ze dan maar in.”

Ik was verbijsterd. Banken zeggen al sinds 2009 dat het klantbelang centraal gesteld moet worden (Commissie Maas), hebben dat nog eens herbevestigd via de commissie Wijffels en komen na de zomer met een maatschappelijk statuut waarin ze zullen zeggen hoe belangrijk ze zijn voor de samenleving en daarnaar willen handelen.

Wat we vroegen ging veel minder ver dan waar de Europese wetgever naar toe lijkt te gaan. In dat geval wordt derden toegestaan betalingen te regelen tussen ‘mijn’ bank(en) en die van de ander. Wij vroegen slechts inzage in de gegevens – en op een veel eenvoudiger manier dan nu -, waarbij het de consument is die de regie daarover heeft. Maar nee, meewerken ho maar!

Waarom klap ik hierover nu uitgebreider uit de school dan ik in mijn boek doe? Omdat ING AFAS Personal op 16 juli voor de rechter heeft gedaagd. AFAS Personal heeft een internationaal geaccepteerd systeem gevonden om als consument aan die gegevens bij ING te komen. ING pikt dit niet en wil AFAS Personal dwingen daarmee te stoppen. ING gooit het op ‘veiligheidsrisico’s’, maar er is al lang onderkend dat die niet hoeven te spelen als je daar duidelijke afspraken over maakt. Zeker niet bij ‘read-only’.

Het is een kort geding. Dus lekker diep juridisch uitspitten zit er niet in. Ik hoop dat de rechter onderkent dat ING het argument van ‘veiligheidsrisico’ slechts als dekmantel hanteert om de eigen commerciële handel te verdedigen. Dan hoop ik dat de rechter partijen ertoe dwingt om met elkaar om tafel te gaan en afspraken te gaan maken over de overvoer van gegevens op de voor de consument meest eenvoudige manier. Die maatstaf kan dan ook gebruikt worden voor andere banken. En voor andere leveranciers van Personal Financial Management Systems dan AFAS Personal. Zoals internationaal al heel gebruikelijk is en waarbij Nederland een lelijke vreemde eend in de bijt is.

Aparte BetaalBank

Overigens, om al dit gedoe en juridische strijd te voorkomen voor de dagelijkse geldtransacties te is het verstandig als we in Nederland overgaan tot een aparte niet-commerciële BetaalBank.

En verder: laten we ook eens kijken naar het QiY-initiatief. Dan heeft de consument altijd de regie en worden er gegevens meer digitaal overgepompt. Maar dat is weer een andere discussie.

P.S. ING heeft het huishoudboekje TIM van het schap gehaald. Het is toch raar dat zij hun klanten – die dat willen – het nu moeilijk maken om hun inkomsten en uitgaven digitaal bij te gaan houden?

Ook het artikel van Pascal Spelier over dit onderwerp is zeer lezenswaardig. https://finno.wordpress.com/author/finnovatie/

Nabrander

Als ZZP-er doe ik mijn boekhuding via e-boekhouden.nl. Vanmorgen meldt men mij enthousiast dat - in overleg met ING - het binnenkort mogelijk is een automische koppeling te hebben met de ING-bankrekening. Iedere 24 uur wordt dan automatisch mijn boekhoudprogramma bijgewerkt vanuit het ING-systeem...

Huh? Waarom kan het voor mij als ZZP-er wel en waarom kan dat voor mijn 'particuliere boekhoudprogramma; zoals AFAS Personal'' dan niet? Ik heb al een paar gebroken klompen door ING. Maar er zijn er weer een paar bij.